قالب پرشین بلاگ

 مطلوبیت های «تحریم و فشار اقتصادی» و سختی ها، مخاطرات، هزینه ها و گرفتاری های رویارویی نظامی موجب شد در حال حاضر سیاست «تحریم و فشار اقتصادی» گزینه اول مقامات آمریکا و کشورهای غربی در رویارویی با ایران شود. سرشت این گزینه ها زمان بر است و برای به نتیجه رسیدن آن باید بسیار شکیبا و خویشتن دار بود. حال آنکه در پاره ای اوقات وضعیت به گونه ای است که طولانی شدن زمان تأثیرگذاری این گزینه، با اصل هدف که آن هم به نوعی با زمان ارتباط خاصی دارد، مغایرت پیدا می کند و پس از سپری شدن یک دوره زمانی مشخص، ارزش تأثیرگذاری آن از بین می رود و هدف، محقق نمی شود. استکبار جهانی پس از روی آوردن به سیاست «تحریم و فشار اقتصادی» با فشار صهیونیست ها درگیر مسئله زمان شد. در حالی که آمریکا و شرکایش خواهان صبر و شکیبایی هستند تا تحریم ها در مسیر طبیعی به جلو بروند و به تدریج آثارشان را نشان دهند، صهیونیست ها اصرار می کنند، زمان تأثیرگذاری تحریم ها طولانی است و ایران از این فرصت استفاده می کند و به هدفش که از نگاه آنها ساخت بمب اتمی است، می رسد؛ با این استدلال صهیونیست ها برای شتاب دادن به تأثیرگذاری تحریم ها در کنار این بحث به اقدامات دیگری روی آورده و آمریکا و غرب را نیز وادار کرده که با فعالیت بیشتر در سایر عرصه ها زمان رسیدن به هدف را کوتاه کنند. در راستای این سیاست است که تمام امکانات صهیونیست ها و غرب برای رصد مسائل ایران و آسیب زدن به بخش های مختلف ایران بسیج شده است. امام خامنه ای(مدظله العالی) در سفر به استان خراسان شمالی برای خنثی کردن این دور از تحرکات کینه ورزانه و شیطانی دشمن در بدو ورود در جمع مردم آگاه و هوشیار و انقلابی بجنورد مطالبی را بیان کردند. نوشتار حاضر فرازهای مهمی از این بیانات را بازخوانی می کند.

 الف- خاستگاه مفهومی بحث

 سرنوشت معرکه های بزرگی که مردم در آن مستقیماً حضور دارند به رویکردها و مواضع آنان بستگی دارد. از این رو در این گونه معرکه ها شناسایی آنچه که بیشتر با مردم و زندگی شخصی آنها مرتبط است و فشار بر آن موارد، اولویت دارد. در بیشتر مواقع دشمن برای تقویت فشاری که با ابزار و به شکل فیزیکی بر مردم وارد می کند، روش های روحی و روانی را نیز به کار می گیرند تا آنجا که قادر است با تلفیق آن دو، مردم را از پای درآورد. یکی از این روش ها «تصویرسازی کاذب و یأس آور» است. منظور از «تصویرسازی کاذب این نیست که همه آنچه را دشمن عرضه می کند کذب است، بلکه منظور این است که دشمن حتی با استفاده از مسائل واقعی و انکارناپذیر و تلفیق آن با موارد دیگر پیام دشمنان می سازد و از این طریق تلاش می کند، موضع و رویکرد و در نتیجه جبهه مخاطب و گیرنده پیام را تغییر دهد، هنگامی که ناملایمات و سختی های ناشی از «تحریم و فشار اقتصادی» با «تصویرسازی کاذب و یأس آور» تلاقی پیدا کند، می تواند مقاومت را بشکند و رویکرد و موضع و حتی جبهه را نیز تغییر دهد. یکی از روش های کارآمد و مدبرانه برای مقابله با این حرکت دشمن و خنثی کردن آن، روش «تصویرسازی صادق و امیدآفرین در برابر تصویرسازی کاذب و یأس آور» است. در این روش، بیشتر از داشته ها، دستاوردها و توانایی ها استفاده می شود، ضمن آنکه، اقتباس از جبهه دشمن نیز مدنظر قرار می گیرد. در رویارویی این دو روش، امتیاز بزرگی در اختیار «تصویرسازی صادق و امیدآفرین» است، اینکه بخش های مختلف تصاویر از متن و محیط زندگی مخاطب است و کاملاً آن را لمس می کند و ناخواسته به تصویرساز فرصت بیشتری برای تعامل می دهد. با اینکه رسانه های امروزی به تصویرساز مقابل هم امکان استفاده از متن و محیط زندگی مخاطب را می دهد؛ اما به راحتی نمی تواند وی را در مسئله مورد نظر غوطه ور کند در حالی که این امکان برای «تصویرساز صادق و امیدآفرین» وجود دارد. مهم ترین عامل در میزان موفقیت این روش، شخصیت و تبحر تصویرساز است که حوادث و تجربیات انقلاب اسلامی نشان داده در نبرد طولانی با استکبار، ارتباط دوجانبه ولی فقیه و رهبر جمهوری اسلامی ایران با مردم موجب شده تا پیروزی، همیشه با ولی فقیه و رهبر ایران باشد. امام خامنه ای(مدظله العالی) در سفر به استان خراسان شمالی در برابر «تصویرسازی کاذب و یأس آور» استکبار که چندی است آغاز شده و به عللی این اواخر شدت پیدا کرد، «تصویرسازی صادق و امیدآفرین» را با محوریت «پیشرفت» و برخی مسائل جانبی آن ارائه فرمودند.

 ب- پیشرفت

امام خامنه ای(مدظله العالی) «پیشرفت» را محور «تصویرسازی صادق و امیدآفرین» قرار دادند، زیرا این بحث بسیار فراتر از هیاهوهایی است که دشمن به راه انداخته و به خوبی اذهان را متوجه مقوله ای می کند که همگان آن را می پسندند و دل بسته و در پی آنند. «پیشرفت» در نظام اسلامی به معنای آن است که وضعیت همه در ابعاد مختلف به شکل نسبی و مثبت تغییر می کند و برای اثبات آن و ایجاد امیدواری بیشتر، اسناد و شواهد عینی فراوانی در کشور وجود دارد که تطبیق آنها با وضعیت گذشته صادقانه گواهی می دهد که وضع موجود نسبت به گذشته بسیار «پیشرفت» کرده و یقیناً «پیشرفت» در آینده بیشتر و کیفی تر خواهد بود. در ذات «پیشرفت»، حرکت، پویایی، بالندگی و امید نهفته، به طوری که می تواند بسیار از ناملایمات و موانع را طبیعی و قابل تحمل و برطرف شدنی نشان دهد و عاملی باشد برای فعالیت و کوشایی بیشتر. در این باره بررسی مفهوم «پیشرفت» در تفکر اسلامی و تفکر استکباری غرب، موضوع را روشن تر و جذاب تر می کند.

 ج- پیشرفت اسلامی

 امام خامنه ای(مدظله العالی) درباره پیشرفت اسلامی فرمودند: «پیشرفت در منطق اسلامی، دارای ابعاد مختلف مادی و معنوی است و شامل پیشرفت در علم، اخلاق، عدالت، رفاه عمومی، اقتصاد، عزت و اعتبار بین المللی، استقلال سیاسی و تقرب به خدا می شود.» براساس تعریفی که مقام معظم رهبری از پیشرفت اسلامی ارائه دادند، این پیشرفت بسیار فراگیر است و نمونه هایی که معظم له برشمردند در جمهوری اسلامی ایران کاملاً مشهود و قابل درک است و مسیر این حرکت نیز همچنان باز است که باید طی شود. اهمیت این تعریف، فراگیر بودن آن است. فایده آن هم این است که هر کس در هر عرصه ای در مسیر صحیح باشد در این تعریف می گنجد و این تعریف، پشتیبان وی می شود و به او انگیزه و تحرک بیشتر می بخشد و در این صورت جامعه متشکل از چنین افرادی، هیچ گاه در برابر مظاهر پیشرفت سایر جوامع احساس حقارت نمی کنند و به راحتی جذب تولیدات و فرآورده های فریبنده آنها نمی شوند؛ زیرا متوجه هستند که داشته های با ارزش تری دارند که به پشتوانه آن داشته ها می توانند از دیگران سبقت بگیرند.

 د- پیشرفت، تلاش دنیوی، آمادگی اخروی

 یکی از برداشت های نادرست از آموزه های اسلامی که سابقه طولانی و پیامدهای خسارت باری برای جوامع اسلامی داشت، اخروی تلقی کردن آموزه های دینی بود. این تلقی اشتباه بسیاری از جوامع اسلامی را از فعال بودن در مسیر حرکت تمدن بشری باز داشت تا به تدریج با فاصله گرفتن از آن به کشورهای عقب مانده تبدیل شدند. در این میان بودند کسانی که هم دغدغه متدین بودن را داشتند و هم غرق در استفاده از مظاهر مادی جدید بودند که در تحلیل ذهنی آنها ارتباطی با دین نداشت؛ این دوگانگی خود مشکل جدیدی در جوامع اسلامی شد. امام خامنه ای(مدظله العالی) با بیان مضمون یکی از روایات اسلامی در این باره کاملاً وضعیت این معضل دیرینه را مشخص کردند و فرمودند: «در منطق اسلام باید در دنیا، به گونه ای برنامه ریزی کرد که افق آن، نسل ها و ده ها سال آینده را در بر بگیرد و در عین حال برای آخرت نیز باید به گونه ای آماده بود که گویا فرصت بسیار اندکی تا سفر آخرت باقی مانده است.» در این منطق، دنیا و آخرت از هم جدا نیستند و در عین پیوستگی و قرار داشتن در امتداد هم، هر یک اقتضائات خودش را دارد، اقتضائات اسلامی دنیا، کار، تلاش و پیشرفت است و چه بسا کاهلی در آن عقوبت به دنبال داشته باشد و اقتضای آخرت، مهیابودن برای سفر به آن است، بر مبنای آموزه های دینی و فراگیری راه و روش های توصیه شده می توان تمام تلاش های دنیوی را که اوج آن در پیشرفت در ابعاد مختلف تجلی پیدا می کند، به توشه ای از جنس اقتضائات آخرت تبدیل کرد، کسانی که این درک و هنر را دارند، برای سفر آخرت آماده ترند و با خود توشه بیشتری نیز می برند.

 ه- لوازم رسیدن به پیشرفت اسلامی

 - وظیفه نخبگان؛ «پیشرفت اسلامی» نیز مانند هر هدفی، برای تحقق، به لوازمی نیاز دارد که امام خامنه ای (مدظله العالی) برخی از آن را در شناخت نقاط قوت و ضعف، داشتن برنامه ریزی متناسب با شرایط، رصد مرحله به مرحله حرکت به سمت هدف مورد نظر و آگاه سازی مردم از نقشه راه و مشکلات و خطرهای پیش رو دانستند و سپس همه آن را به عهده نخبگان گذاشتند و فرمودند: «این وظایف به عهده نخبگان جامعه اعم از نخبگان سیاسی، علمی و دینی است.» با این فرمایش، جایگاه خطیر نخبگان در قضیه بسیار مهم «پیشرفت اسلامی» مشخص می شود. با این وظیفه سنگین، جامعه نخبگان در حوزه های مختلف به بازبینی وضعیت خود و آنچه که باید انجام دهد و موقعیتی که در حال حاضر در آن به سر می برد، نیاز دارد. انگیزه و حرکت این کار با دیوارهای برنامه ریزی شده امام خامنه ای (مدظله العالی) با نخبگان، شکل گرفته و آغاز شده است، اما قطعاً کافی نیست و برای حضور و ظهور عملی نخبگان در فرایند «پیشرفت اسلامی» خود نخبگان باید به میدان بیایند. حضور برجسته نخبگان در عرصه این وظیفه سرنوشت ساز از عواملی است که نگاه مردم را از صحنه مشکلات و معضلات برمی گیرد و متوجه چشم انداز روشن و دلنشین آینده همراه با پیشرفت می کند و این چیزی است که دشمن دقیقاً خلاف آن را دنبال می کند.

 - وظیفه مردم؛ امام خامنه ای (مدظله العالی) پس از بیان وظیفه نخبگان در مسیر «پیشرفت اسلامی» برخی از وظایف مردم در این باره را نیز برشمردند و فرمودند: «عزم راسخ، امید و نشاط، کار و تلاش پیگیر و هوشیاری از لوازم اصلی ادامه حرکت در مسیر پیشرفت است که اگر ملتی این ساز و برگ را در اختیار داشته باشد، بر همه مشکلات فائق خواهد آمد و دشمنان خود را به زانو درخواهد آورد.» به برکت انقلاب اسلامی و آگاهی مردم از آموزه های اسلامی- انقلابی و شناخت دشمنان و ضرورت کار و تلاش مردم با ویژگی هایی که در بیان مقام معظم رهبری آمده حرکت در مسیر «پیشرفت» را آغاز کردند و به دستاوردهای درخشانی رسیدند که خشم روزافزون دشمن را در پی داشت، این فراز از بیانات معظم له یادآوری گذشته این حرکت برای ترغیب و تقویت آن در وضعیت کنونی است. ایشان این نظر را اینگونه تأیید می کنند:«نظام اسلامی در طول 33 سال گذشته، به طور مستمر حرکت پیش رونده و صعودی داشته که البته این حرکت با فراز و فرودهایی نیز همراه بوده است.»

 و- مشکلات

 رهبر معظم انقلاب با لحاظ کردن برخی از مشکلات مانند گرانی و بیکاری فرمودند: «این مشکلات، مشکلاتی است که همه مردم با آن دست به گریبان هستند، اما مشکلات غیرقابل حلی نیستند، زیرا انقلاب اسلامی در طول 23 سال گذشته، مشکلات بزرگ تر از این مسائل را پشت سر گذاشته است.» گرانی و بیکاری دو موضوع مهمی هستند که دشمن در «تصویرسازی کاذب و یأس آور» از آن بسیار استفاده کرده و از آن دست بر نخواهد داشت. امام خامنه ای (مدظله العالی) با این رویکرد به آن پرداختند که در حوزه مشکلات ایران برای اولین بار با این نوع مشکلات سخت تر از آنها را در کارنامه خود دارد و همانطور که با موقعیت آنها را پشت سر گذاشت، می تواند اینها را نیز پشت سر گذارد. این موضوع از نقاط اصلی تلاقی ایران با دشمن است که تا حل مشکل و کاهش سوءاستفاده دشمن از آن لازم است، نحوه تعامل خاص مسئولان با مردم در این باره ایجاد شود، زیرا که دشمن به این نقطه امید جدی بسته است.

 ز- تحریم

 دشمن با انتخاب تحریم از میان گزینه های بسیار محدود، برای تأثیرگذاری آن و وادار کردن ایران به عقب نشینی، سرمایه گذاری سنگینی کرد و حتی در مواردی به خودزنی هم پرداخت و به هر نحو تلاش می کند آن را به نتیجه برساند. از این رو چندی است که برای تضعیف روحیه ملی ایرانیان با بزرگ نمایی، هر رویداد منفی را ناشی از آن می داند، امام خامنه ای(مدظله العالی) برای تضعیف بهره برداری دشمن از این قضیه واقعیت موضوع را چنین بیان کردند: مسئله تحریم ها، مسئله جدیدی نیست و از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی وجود داشته است، اما دشمنان تلاش دارند تا موضوع تحریم ها را بزرگ نمایی کنند و متأسفانه برخی هم در داخل با آنها همزبان می شوند» در این باره نگرانی اصیلی از بزرگ نمایی دشمن نیست، بلکه از ناحیه داخلی هایی است که بلندگوی دشمن شده اند و خواسته و نخواسته آب به آسیاب دشمن می ریزند. اگر این افراد به شیپور دشمن باد نیندازند، تحریم در حد و اندازه خودش به چشم می آید و مشکل شمرده می شود.

 ح- اقتصاد قفل شده غرب

 امام خامنه ای(مدظله العالی) در برابر بزرگ نمایی تبلیغات غرب درباره وضعیت اقتصادی ایران، پرده ای از اقتصاد بیمار و در حال نابودی غرب را به تصویر کشیدند و فرمودند: «مشکلات شما به مراتب پیچیده تر از مشکلات ایران است، زیرا اقتصاد شما قفل شده است.» معظم له به واقعیتی اشاره کردند که همه مسئولان غرب به آن معترفند و فریاد اعتراض شهروندان غربی به این وضعیت بلند است و مردم ایران نیز هر روز شاهد این اعتراضات هستند، حتی در خوشبینانه ترین حالت، وضعیت اقتصاد و مردم غرب بسیار بدتر از اقتصاد و وضعیت مردم ایران است، یادآوری و تبیین این مسئله آثار منفی تبلیغات غرب علیه ایران را کم می کند و شکیبایی داخل ایران را بر تحمل وضع موجود افزایش می دهد.

 ط- هوشیاری و موقع سنجی لحظه ای

 رفتارجدید دشمن که از سال 1378 در حادثه کوی دانشگاه آغاز شد و در فتنه 88 بسیار برجسته شد و در قضیه دو هفته پیش خیابان های نزدیک بازار تهران نیز دیده شد حاکی از آن است که دشمن در کمین رویدادهای هر چند کم ارزش و ناگهانی است تا با بزرگ نمایی و هیاهو از آن غائله سازی کند و حداکثر بهره را ببرد از این رو، رهبر معظم انقلاب برای خنثی کردن این روش فرصت طلبانه استکبار به مسئله هوشیاری و موضع سنجی پرداختند و فرمودند: «یکی از وظایف مهم مردم حفظ هوشیاری و موقع سنجی به لحظه است... هوشیاری و موقع سنجی لحظه ای خصوصیت برجسته ای است که مردم همواره باید به آن توجه داشته باشند و به محض توطئه دشمن، به صورت لحظه ای واکنش نشان دهند.» این توصیه مهم امام خامنه ای (مدظله العالی) نیاز به بررسی همه جانبه و تدوین برنامه های آماده و با مسئولان و مسئولیت های مشخص دارد که با جنبه و نشانه های مردمی بودن آن بر کل موضوع حاکم و غاصب باشد. اگر چه تصویرسازی امام خامنه ای(مد ظله العالی) به تنهایی انجام گرفت، اما به سبب آنکه صادقانه وهوشمندانه بود، پرده بسیاری از تصویرسازی های کاذب دشمن را پایین کشید.